Stawy kąpielowe – modna i zdrowa alternatywa dla „zwykłych basenów”. Mogą przypominać tętniące życiem jeziorka, choć każdy ich element jest skrupulatnie planowany na etapie projektu. Moda na stawy kąpielowe przyszła do Polski z Niemiec, gdzie istnieje już kilka tysięcy prywatnych basenów tego typu. Decydują się na nie osoby, które lubią kontakt z przyrodą a przy tym ponadprzeciętnie dbają o zdrowie swoje i swoich bliskich.

Rozmawiam z Romanem Blochem, założycielem firmy Hydroidea, będącej prekursorem tego typu rozwiązań w Polsce.

Stawy kąpielowe – konstrukcja i zasady działania

Co to są stawy kąpielowe i w jaki sposób działają?

Staw kąpielowy to sztucznie stworzony i hydroizolowany od podłoża zbiornik wodny, który ma ściśle zdefiniowane wymagania dotyczące jakości wody. Najczęściej pełni funkcję rekreacyjną, dekoracyjną, a także wspiera bioróżnorodność ogrodu i wytwarza pozytywny mikroklimat.  W stawach kąpielowych – w przeciwieństwie do basenów tradycyjnych – wodę uzdatnia się, wykorzystując mechaniczno-biologiczne procesy samooczyszczania się wód, co wymaga określonego podejścia do budowy. Dlatego staw kąpielowy zazwyczaj składa się z wydzielonej części rekreacyjno-kąpielowej oraz obsadzonej roślinami części regeneracyjnej,  odpowiedzialnej za oczyszczanie wody. Na system filtracyjny  stawu kąpielowego składa się wiele urządzeń, zarówno mechanicznych (filtry, skimmery, rynny przelewowe, pompy) jak i rozwiązań biologiczno-chemicznych.

Istnieją dwa podstawowe rodzaje stawów kąpielowych: intensywne i ekstensywne. Te drugie posiadają dużą strefę regeneracyjną z mineralnymi złożami filtracyjnymi i nasadzeniami roślinnymi, mającymi olbrzymi udział w oczyszczaniu wody. Stawy intensywne dobrze sprawdzają się natomiast w sytuacji, gdy nie dysponujesz zbyt dużym terenem. Mniejsza strefa regeneracyjna jest tutaj  wspomagana mechaniczno-biologicznymi systemami filtracyjnymi typu HydroGravity (ukrywanymi zazwyczaj pod tarasem), które dbają o utrzymanie właściwej jakości wody. Warto wspomnieć, że wykończenie stawu kąpielowego bywa rozmaite i zależy jedynie od wyobraźni projektanta i oczekiwań inwestora.

Staw kąpielowy może wyglądać jak zwykły basen lub tętniące życiem zarośnięte jeziorko. Równie często zdarzają się stawy kąpielowe o plażowych brzegach jak z nadmorskiego kurortu lub wręcz przeciwnie – o surowych symetrycznych  formach, nawiązujących do nowoczesnej architektury otoczenia.

Stawy kąpielowe vs tradycyjne baseny – podstawowe różnice

Jaka jest różnica pomiędzy stawem kąpielowym a basenem tradycyjnym?

Największa różnica tkwi w oddziaływaniu na zdrowie użytkowników obu zbiorników wodnych.  W stawach kąpielowych, opartych na naturalnych rozwiązaniach  filtracyjnych, otrzymujesz  tak zwaną  „zdrową wodę”, która wspiera Twój organizm, a jednocześnie u kąpiących się w niej nie występują problemy związane z alergiami, podrażnieniami skóry czy oczu. Baseny tradycyjne  wymagają chlorowania, a często również ozonowania i dezynfekcji lampami UV w celu utrzymania odpowiedniej jakości wody.

Chlor obecny w wodzie całkowicie pozbawia skórę ochronnej warstwy lipidowej.

Najbardziej niebezpieczne są produkty uboczne reakcji utleniania chloru. Chloraminy powodują zmiany skórne, podrażnienia błon śluzowych oczu i dróg oddechowych. Co więcej, trichlorometan unoszący się nad taflą wody, wnika do organizmu przez skórę i wywołuje zmiany genetyczne. Badania prowadzone przez: Międzynarodową Agencję Chorób Nowotworowych, Centrum Badań Epidemiologii Środowiskowej w Barcelonie, Światową Organizację Zdrowia (WHO) i Agencję Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych (EPA) potwierdzają, że chlorowana woda ma potencjał rakotwórczy.

Bezpieczeństwo to nie jedyna różnica pomiędzy stawem kąpielowym a basenem tradycyjnym. Mało kto wie, że dobrze zaprojektowany staw kąpielowy jest tańszy w utrzymaniu od basenu klasycznego.

Wymaga regularnych zabiegów pielęgnacyjnych  i aplikowania środków biologicznych, a w miarę potrzeby – naturalnych preparatów antyglonowych. Należy pamiętać o wiosennym rozruchu stawu kąpielowego, corocznym przeglądzie  pomp i systemu filtracyjnego, a także o przygotowaniu stawu do zimy (przycięcie roślin, wyłączenie filtrów, częściowe lub całkowite spuszczenie wody).  To nie tak wiele, a w zamian cieszysz się bezpośrednim kontaktem z naturą i zdrową wodą we własnym ogrodzie.

Hydroidea – od pomysłu po budowę i pielęgnację stawu kąpielowego

To dość oryginalny w Polsce rodzaj basenów.  Dlaczego firma wybrała akurat taki profil działalności?

Powodów jest co najmniej kilka. Jeden z nich to ponad 15 lat doświadczenia w zakresie utrzymania i eksploatacji różnego rodzaju zbiorników wodnych – w tej branży dysponujemy olbrzymią wiedzą ekspercką. Od zawsze interesowała nas ekologia i dbałość o środowisko i dlatego zostaliśmy pierwszym polskim producent unikalnych na skalę światową ekologicznych preparatów do pielęgnacji zbiorników wodnych, a także filtrów oraz naturalnych mieszanek minerałów i złóż filtracyjnych do stawów kąpielowych i oczek wodnych. Postanowiliśmy tę wiedzę i doświadczenie odpowiednio wykorzystać i wejść w niszę na polskim rynku, tym bardziej że tworzenie naturalnych stawów kąpielowych jest spójne z naszą misją – „Staramy się przywracać naturze to, co przez działalność człowieka systematycznie jest jej odbierane. Niezwykłą zdolność do samooczyszczania się i regeneracji”.  HYDROIDEA to firma projektowo-wykonawcza specjalizująca się w obszarze budownictwa hydrotechnicznego.

Jak opisałby Pan grupę klientów, którzy decydują się na takie rozwiązanie?

Klienci decydujący się na stawy kąpielowe to osoby świadome, którym zależy na bezpiecznym i naturalnym kąpielisku.

Wśród odbiorców naszej oferty znajdują się biznesmeni, politycy i artyści. Często są to osoby, które lubią kontakt z przyrodą i bardzo dbają o zdrowie swoje i swoich bliskich.

Które realizacje były największym wyzwaniem i dlaczego ?

Najtrudniejsze realizacje to zazwyczaj duże stawy kąpielowe z wyspami, plażami, mostkami i altanami. Często dużym wyzwaniem mogą okazać się nawet małe zbiorniki wodne, które zasilane są wodą o niewłaściwych parametrach.  Trzeba wtedy dość mocno „nagimnastykować się”, aby prawidłowo zaprojektować taki staw kąpielowy i dobrać do niego odpowiedni system filtracyjny.

Jeśli miałby Pan polecić alternatywę do „standardowego” basenu ogrodowego, to który model stawu by Pan polecił?  

Każdy model stawu kąpielowego tworzony jest pod konkretne potrzeby i gusta klienta.  Biorąc pod uwagę wielkość planowanego zbiornika, charakterystykę działki, parametry wody, którą będzie zasilany staw oraz preferencje wizualne i finansowe inwestora, proponujemy najlepsze w danym przypadku rozwiązania. Do dyspozycji mamy szeroki wachlarz możliwości, począwszy od zbiorników obrośniętych roślinami i przypominających tradycyjne stawy aż do ekobasenów z najwyższej półki, które na pierwszy rzut oka przypominają baseny tradycyjne.